Bu yazıda Rudolf Steiner’in A Modern Art of Education-kendi verdiği seminerlerden oluşan eserinin -içeriğine değineceğim. Steiner, Waldorf eğitim kurumlarının temelini attığı bu kitabında çocuk eğitiminin nasıl olması gerektiğini nedenleriyle anlatır. Fiziksel ve ruhsal gerçeklikleri eğitim felsefesine bağlar. Bu bağlamda anne ve babalara da birçok görev düşer. Başta ebeveynlerin çocuğun belli bir yaşa gelene dek ev sıcaklığında büyümesi gerektiğini idrak etmelilerdir. Daha sonraki süreçlerde sanılanın aksine, çocuğun belli görevleri ne kadar erken yaparsa o kadar iyi anlayışında olmak değil de çocuğun hazırbulunuşluk vaktini beklemenin onun fiziksel ve ruhsal sağlığı için gerekli olduğu bilinmelidir.
Steiner’e göre çocuklar 0-7 yaş arasında doğa kanunlarına uygun bir şekilde büyürler. Onlar adeta kutsal bir giysiye bürünmüş haldedirler. Henüz ruh, beden ve can birbirinden ayrı değildir. Bize düşen görev çocuğun giydiği bu giysiyi korumak, onu doğa kanunlarına uygun , özgür ruhsal aktivitelerle desteklemektir. Bu dönemde çocuk dışarıdan aldığı her şeyi içselleştirip kendi içinde tekrar tekrar yaratır. Adeta bir heykeltraş gibi kendi özünü biçimlendirir .
7 yaş birçok açıdan çok önemlidir. Çünkü ruh,tin ve vücut birliğinin bir meyvesi olarak dişler çıkar. Bu, Steiner ‘e göre büyümenin zirvesidir ve hayatın hiçbir döneminde artık bu üç element bir araya gelmez. İçsel ruh aktivitesi olan düşünce gelişince onu ifade edebilmesi için konuşma gereklidir ve ikinci dişler ortaya çıkar. Çocuk artık erken dönemdeki gibi vücuduyla değil ruhuyla konuşur. İşte tam da burada, önemli olan çocukluktaki gibi hem fiziksel hem de ruhsal düşünme ve eylemde bulunmayı tüm hayatboyu yapar hale getirmektir. Peki bu nasıl mümkün?
Draw the intellectual out of the artistic!
Antik Yunanlar jimnastikte ileri düzeydeydiler. Bu aktiviteyi sanatsal bir ruhla yapıyorlardı. Steiner’e göre fiziksek aktiviteler alışkanlıklara dönüşürse bu hafızanın ve zekanın gelişmesine katkı sağlar. Yani yapılan aktivite akılla birleştirilip alışkanlığa dönüşmeli. Yine Yunanların dans ve güreşteki becerileri buna bir örnektir. Dans ve güreşte beyinsel aktivite kaslara iletilir. Ölçü ve ritim gerektiren bu iki aktivite nefes ve kan dolaşımını düzenler. Bu da ruh ve beden sağlığına katkıda bulunur. Ritmik öğrenme bu bağlamda çok önemlidir. Ritmik bir şekilde öğrendiğimiz durumlar daha kalıcıdır. Kelime öğretiminde ‘eurythmy’ de buna dayanır.
Don’t lose the spirit of the word!
Bu dönemde eğitime ruh katmalıyız çünkü beden ve ruhun henüz ayrılmadığı çocuklarda fiziksel olarak onlara verilen her türlü hasar veya yarar ruhlarını da etkiler.
7-14 yaş arasında ise çocuk doğanın etkisi altında özgür ruhsal aktiviteler geliştirir. Ve öğretmenini örnek alır. Öğretmenin göreviyse düşünceyi vücut aktiviteleriyle ortaya çıkarmaktır. Çünkü artık yeni çıkan dişler düşünceyi temsil eder.
İleri yaşlar ve dersler hakkındaki yorumları bir sonraki yazımda anlatacağım. Sevgiyle…
